Inhoud
Oriëntatie-opties voor zonnepanelen
Je kan je zonnepanelen op verschillende manieren oriënteren. Je kunt je zonnepanelen richten naar het noorden, oosten, zuiden en westen. In het oosten komt de zon op, in het westen gaat ze weer onder. De zon staat dus op haar hoogste punt in het zuiden. Daar haal je dus het meeste rendement uit je zonnepanelen. Plaats je de panelen naar het zuidwesten, dan verlies je naar verluidt al zo’n 5 procent van je potentieel.
De meest logische optie is om je zonnepanelen te richten naar het zuiden. In België is de oriëntatie optimaal bij een hellingsgraad van zo’n 37 graden. Bij een plat dak is het aan te raden om die hellingsgraad te kiezen.
Welke richting is het beste voor het hoogste rendement?
Hier vind je de verschillende oriëntatiemogelijkheden en hun effect op het rendement:
- Zuidelijke oriëntatie: in de meeste gevallen de beste optie.
- Zuidoostelijke of zuidwestelijke oriëntatie: wanneer een puur zuidelijke oriëntatie niet mogelijk is.
- Oriëntatie richting het oosten of westen: zonnepanelen die naar het oosten gericht zijn, verliezen zo’n 20% aan rendement. Dat blijft echter nog steeds acceptabel.
- Noordelijke oriëntatie: zonnepanelen die naar het noorden gericht zijn, vermijd je best. Het is absoluut geen rendabele optie.
- Zonnepanelen die meedraaien met de zon zijn wel heel prijzig. Het is de vraag of het verhoogde rendement van deze installatie het hoge prijskaartje compenseert dat gepaard gaat met productie- en installatiekosten.
Schuin dak versus plat dak
De meest logische keuze is om zonnepanelen op een hellend dak te plaatsen in plaats van op een plat dak.
Schuin dak
Een schuin dak is vaak de ideale optie voor het plaatsen van zonnepanelen. Omdat een schuin dak van nature al een bepaalde hellingsgraad heeft, hoef je daar geen extra geld aan uit te geven voor de installatie.
De oriëntatie van je dak is echter ook belangrijk voor de opbrengst. Zoals eerder vermeld, levert een zuidelijke oriëntatie het hoogste rendement op. Daardoor wordt de terugverdientijd korter. Mocht dat niet mogelijk zijn op jouw dak, dan heeft een oost-west-opstelling ook enkele voordelen.
Plat dak
Het is soms moeilijker om zonnepanelen op een plat dak te installeren. Het is namelijk belangrijk dat de panelen onder een bepaalde hellingsgraad worden geïnstalleerd, maar op een plat dak kan dat ervoor zorgen dat andere zonnepanelen worden overschaduwd. Hou hier dus zeker rekening mee.
Tegelijkertijd heb je ook juist veel flexibiliteit met een plat dak. Je kunt zelf de hellingshoek en oriëntatie bepalen.
Wat zijn de voordelen van een oost-west oriëntatie?
Toch zijn er ook heel wat voordelen verbonden aan een oost-westoriëntatie die minder bekend zijn.
Wie zijn zonnepanelen oost-west oriënteert, vangt gelijkmatiger zonne-energie op. De zonnepanelen beginnen al vroeg in de ochtend met het opvangen van energie en blijven ook ’s avonds langer actief dan panelen die recht naar het zuiden gericht zijn. De piek op de middag, wanneer de zon op haar hoogste punt staat, is bij een oost-westoriëntatie wel iets lager dan bij een zuidelijke oriëntatie.
Het grote voordeel van een oost-west oriëntatie is dat de omvormer minder belast wordt. De oriëntatie van je panelen is dus niets om zomaar snel over te beslissen. Laat je bij voorkeur adviseren door mensen die hierin gespecialiseerd zijn.
Optimale oriëntatie zonnepanelen bepalen
Naast de beslissing of je ervoor kiest om je zonnepanelen naar het noorden, oosten, westen of zuiden te oriënteren, zijn er nog enkele andere factoren van belang. Er wordt rekening gehouden met twee vrijheidsgraden, die beide een grote invloed hebben op het rendement van je zonnepanelen.
Zo is de ideale oriëntatie afhankelijk van je azimut of kompasrichting en je hellingshoek. Ook met schaduw dien je rekening te houden.
Azimut of kompasrichting
Azimut en kompasrichting zijn synoniemen. Ze bepalen de horizontale oriëntatie van je zonnepanelen. Doorgaans wordt het azimut uitgedrukt in graden.
In andere woorden:
- Noorden: 0 graden
- Oosten: 90 graden
- Zuiden: 180 graden
- Westen: 270 graden
Je behaalt het beste rendement als de installatie van je zonnepanelen gebeurt met een azimutwaarde tussen 135 en 225 graden. Het hoogste rendement behaal je bij een azimutwaarde van 180 graden. De piek van zonlicht is namelijk in het zuiden en zal dus het meeste opleveren.
Hellingshoek
Als het azimut de horizontale oriëntatie weergeeft, bepaalt de hellingshoek (ofwel zenitafstand) de verticale oriëntatie. Net zoals bij de horizontale oriëntatie drukken we ook de hellingshoek uit in graden. In elk land is de beste hellingshoek van zonnepanelen anders.
In België en Nederland ligt de ideale hellingshoek rond de 35 graden. Een hellingshoek tussen 15 en 60 graden wordt als acceptabel beschouwd en levert doorgaans een goed rendement op. Bij een plat dak is de helling 0 graden. Dit is zeker niet ideaal.
Ontvang offertes
Hou rekening met schaduw
Een andere factor die invloed heeft op de richting van je zonnepanelen is schaduw. Je plaatst je zonnepanelen idealiter buiten de schaduw. Houd daar dus zeker rekening mee bij de installatie.
Soms kan het voorkomen dat je dak last heeft van schaduw. Dit kan komen door zaken als hoge bomen, lantaarnpalen of je eigen schoorsteen. Hierdoor valt er minder licht op je zonnepanelen en haal je er dus minder rendement uit.
De zonnecellen in een zonnepaneel zijn in serie geschakeld. Daardoor kan schaduw op één zonnecel de energieopname sterk beperken. Een oplossing hiervoor is het inbouwen van diodes.
Oplossingen voor schaduw
Een diode heeft als taak elektrische stroom in een bepaalde richting te geleiden. Bij zonnepanelen kan een diode twee verschillende functies vervullen. Het kan functioneren als ‘blocking diode’ om zo terugloopstroom tegen te gaan. Om dit te bereiken moet je de diode in serie schakelen met je zonnepaneel.
De tweede functie van een diode is het schaduweffect beperken wanneer slechts een deel van de cellen in de schaduw ligt. De diode wordt dan als ‘bypass diode’ over de cellen geplaatst. Dit is noodzakelijk omdat zonnecellen in de schaduw stroom gaan verbruiken in plaats van opwekken. Daardoor wordt de zonnecel erg heet, wat tot slijtage leidt. Daarnaast is de energieopbrengst lager, wat leidt tot minder efficiënte zonnepanelen.
Zonnekaart: geschiktheid van je huis voor zonne-energie berekenen
Weet je niet zeker of jouw dak de ideale helling of oriëntatie heeft voor zonnepanelen? Dan is er een handige online tool die je daarbij kan helpen. Met de Zonnekaart van de Vlaamse overheid kun je snel en eenvoudig je adres intypen. Je krijgt dan een score die aangeeft hoe geschikt jouw woning is voor zonne-energie. Er wordt dan rekening gehouden met de oriëntatie en helling van het dak van jouw woning.
Veelgestelde vragen
Wat is de ideale ligging voor zonnepanelen?
Wat is beter, zonnepanelen richten op het oosten of westen?
Zonnepanelen plaatsen en correct oriënteren? Vraag advies en vergelijk gratis offertes
Heb je interesse of ben je al overtuigd om zonnepanelen te plaatsen? Maar weet je niet precies hoe of met wie je dat best aanpakt? Via onderstaand offerteformulier vind je snel en eenvoudig gespecialiseerde installateurs in jouw regio. Vul het formulier in en ontvang één of meerdere offertevoorstellen voor vrijblijvend en gratis advies op maat.
Vergelijk meerdere specialisten en verzeker jezelf van een vakkundige plaatsing door erkende zonnepaneleninstallateurs, tegen een eerlijke prijs.