Inhoud
Mag je asbest zelf verwijderen in België?
In België mag je in bepaalde gevallen zelf asbest verwijderen. Het asbest moet hechtgebonden zijn en op de volgende vragen moet je positief kunnen antwoorden:
- Kan je het materiaal verwijderen zonder het te breken?
- Kan je het materiaal losschroeven met een traagdraaiende schroevendraaier?
- Is het materiaal nog in goede staat?
- Kan je hulp (personen en/of machines) krijgen om de volledige platen te verwijderen en naar beneden te brengen?
- Ben je voldoende geïnformeerd over (de gevaren van) asbest?
Kan je op alle vragen ‘ja’ antwoorden? Dan mag je het asbesthoudende materiaal zelf verwijderen. Neem hierbij de nodige veiligheidsmaatregelen.
In alle andere gevallen moet je beroep doen op een gecertificeerde asbestverwijderaar. Doe je dit niet, dan kan je een boete krijgen. Die boetes gelden zowel voor bedrijven als voor particulieren. Hoeveel je moet betalen, hangt af van de overtreding zelf. Maar de prijzen kunnen hoog oplopen. Je brengt namelijk de gezondheid van jezelf en anderen in gevaar.
Ontvang offertes
Soort asbestmateriaal
De belangrijkste factor die bepaalt of je asbest zelf mag weghalen of de hulp van een gespecialiseerde asbestverwijderaar moet inroepen, is het soort asbestmateriaal. Er bestaan twee soorten: niet-hechtgebonden asbest (los asbest) en hechtgebonden asbest (vast asbest).
Bij niet-hechtgebonden asbest zitten de asbestvezels van het materiaal los. Daarom kunnen de vezels makkelijk vrijkomen en ingeademd worden. Voorbeelden van los asbest zijn asbesthoudende doeken rond isolatiebuizen of asbestkoorden van oude kachels.
Bij hechtgebonden asbest zitten de asbestvezels van het materiaal stevig vast. Denk bijvoorbeeld aan asbestplaten of asbesthoudende buizen. Het asbest in dit materiaal is nog steeds gevaarlijk voor de gezondheid, maar het risico op het vrijkomen van de asbestvezels ligt een stuk lager. De kans op inademing is bijgevolg klein.
Volgende asbesthoudende materialen mag je zelf verwijderen:
- In binnenruimtes mag je enkel het asbest verwijderen dat nog volledig intact is. Het materiaal mag niet beschadigd zijn.
- Je mag asbest buiten verwijderen als het niet of maar lichtjes beschadigd is. De vezels van het asbest mogen niet zichtbaar zijn!
- Dichtingen, koorden (niet asbestkoorden van oude kachels!) en remvoeringen mag je zelf verwijderen.
Volgende asbesthoudende materialen moeten door een erkend asbestdeskundige verwijderd worden:
- Alle vormen van niet-hechtgebonden of los asbest.
- Vast asbest dat verweerd of beschadigd is.
- Asbestkarton.
- Losgebonden asbesthoudende platen.
Gecertificeerde asbestverwijderaars moeten jaarlijks verplicht een attest ‘eenvoudige handelingen’ behalen. Zo zijn ze altijd op de hoogte van nieuwe kennis, materialen en technieken.
Stappenplan om zelf hechtgebonden asbest te verwijderen
Voordat je asbest verwijdert, maak je best een goede planning. Weet je niet hoe te beginnen? Onderstaand stappenplan kan je hulp bieden.
Stap 1: Asbestinventarisering
Een eerste belangrijke voorbereidende stap is het inventariseren van de mogelijke asbesthoudende plaatsen in je woning. Met andere woorden: je stelt een asbestinventaris op. Dit is niet hetzelfde als een asbestinventaris van een asbestdeskundige. Hij of zij moet dan aan bepaalde wettelijke voorwaarden voldoen.
Wanneer je voor jezelf een asbestinventaris opstelt, moet je niet aan bepaalde wetgevingen voldoen. Het belangrijkste is dat je een idee hebt waar er asbest in je woning of gebouw zou kunnen zitten.
Stap 2: Laat het asbest testen
Nu je weet op welke plaatsen er mogelijk asbest zit, is het van belang om 100% zeker te zijn dat het effectief asbest is. Je hebt verschillende mogelijkheden om het materiaal te testen:
- Laat het testen in een erkend asbestlabo. Vraag na hoe je de stalen best doorstuurt. Het staaltje moet ongeveer zo groot zijn als een suikerklontje.
- Laat een asbestinventaris opmaken door een erkend asbestspecialist. Hij of zij kan vervolgens met zekerheid zeggen of het materiaal asbestvrij is of niet.
Stap 3: Verwijder het asbest
Na deze twee voorbereidende stappen is het tijd om het asbest zelf te verwijderen. Als particulier mag je enkel hechtgebonden asbest weghalen.
Er zijn doe-het-zelfpakketten verkrijgbaar waarmee je op een veilige en correcte manier golfplaten of dakleien met asbest kunt verwijderen. Zo’n pakket kan je makkelijk aanvragen. De kostprijs is 30 euro.
In het pakket zitten de volgende materialen:
- Mondmasker
- Handschoenen
- Opbergzakken
- Speciale overal
Na je aanvraag zal een asbestspecialist het pakket persoonlijk bij je afleveren. Hij of zij zal ook uitleggen hoe je best te werk gaat en waar je op moet letten.
Stap 4: Asbesthoudend materiaal wegbrengen
Na de asbestverwijdering is het van belang dat je de asbesthoudende materialen zelf naar het containerpark wegbrengt of door een gespecialiseerd bedrijf laat ophalen en vervoeren.
Voorzorgsmaatregelen die je hoort te nemen
Wil je als particulier, zelfstandige of werknemer in een bouwbedrijf asbesthoudende materialen verwijderen? Dan is het verplicht om de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen. Zo begin je goed voorbereid aan de werken en ben je beter beschermd tegen de risico’s die met asbest samengaan.
De verschillende voorzorgsmaatregelen kan je opdelen in veiligheidsvoorschriften die je best voor, tijdens en na de werken volgt.
Voor de werken
Deze voorzorgsmaatregelen neem je best voordat je aan de werken begint:
- Draag beschermende kledij. Denk daarbij aan een aansluitend stofmasker (beschermingsklasse FFP3), een speciale wegwerpoverall en afspoelbare schoenen. Deze materialen kan je gemakkelijk aankopen bij de betere doe-het-zelfzaak of een gespecialiseerde bouwhandel.
- Wanneer je asbest rondom een gebouw verwijdert, is het van belang de ramen en deuren te sluiten en de eventuele ventilatiesystemen uit te schakelen.
- Voorzie de vloer en niet-verplaatsbare meubels van een folie. Maak de ruimte zo leeg mogelijk.
Tijdens de werken
Deze voorzorgsmaatregelen neem je best tijdens de werken:
- Hou kinderen en minderjarigen uit de buurt van de asbestwerken.
- Vermijd opwaaiend stof door het asbest nat te spuiten of te fixeren. Dit kan je gemakkelijk in orde brengen door water te vernevelen of door een fixeermiddel te gebruiken. Zo’n fixeermiddel kan je kopen in een gespecialiseerde bouwhandel.
- Wanneer je asbestmaterialen wil demonteren, maak je ze best één voor één met de hand los of schroef je ze los. Mechanische werktuigen zoals boor- en schuurmachines en zaag- en slijpschijven kunnen asbeststof verspreiden doordat ze de asbestvezels losmaken. Gebruik daarom enkel handwerktuigen zoals een schroevendraaier of een handzaag. Wanneer je vastgeroeste bouten door wil zagen of slijpen, kan je kort een mechanisch hulpmiddel gebruiken. Zorg er dan voor dat je het asbestmateriaal niet raakt.
- Breek of beschadig het asbestmateriaal niet.
- Gooi asbesthoudende materialen nooit naar beneden, maar leg ze voorzichtig op de begane grond.
Na de werken
Na de werken is het vooral belangrijk dat je het asbestafval en de gebruikte beschermende kledij correct en veilig opruimt:
- Stop het asbestafval zo intact mogelijk in een dubbele verpakking. Zorg dat de zakken groot genoeg zijn.
- Scheid alle asbestafval van de andere soorten bouwafval.
- Vouw de gebruikte en verontreinigende afdekfolies op, verpak ze en stop ze daarna bij het andere asbestafval.
- Spoel je schoenen buiten af. Zo breng je geen asbestvezels binnen.
- Doe tot slot je wegwerpoverall en stofmasker uit, stop ze in een dubbele verpakking en steek ze daarna bij het andere asbestafval.
- Voer het dubbel verpakte asbestafval af naar een containerpark of laat het ophalen door een erkend asbestverwijderaar.
Waar kan ik het asbesthoudende materiaal naartoe brengen?
Wanneer je zelf asbest verwijderd hebt, zijn er twee opties: je brengt het naar het container- of recyclagepark of je laat het ophalen door een erkende asbestophaler. Heeft een gecertificeerde asbestverwijderaar je asbesthoudende materialen verwijderd, dan staat hij of zij ook in voor het veilig en correct transporteren van je asbestafval.
Optie 1: Afvoeren naar het recyclagepark of containerpark
Als particulier mag je enkel hechtgebonden asbest verwijderen en vervoeren naar het recyclagepark. In de meeste containerparken mag je maximaal 200 kilogram asbesthoudend materiaal per gezin per jaar of 10 asbestcementplaten per gezin per jaar afvoeren.
Je moet het asbest dubbel verpakken. Het recyclagepark verkoopt asbestzakken of geeft ze soms gratis weg. Zo ben je zeker dat de asbesthoudende materialen veilig en correct verpakt zijn.
In een recyclage- of containerpark zijn er meerdere types verpakkingen verkrijgbaar:
- Buisfolie. Dient om asbestplaten te verpakken en is in verschillende lengtes beschikbaar: 1,25 meter, 2,25 meter en 3,25 meter. In één buisfolie kan je 2 golfplaten kwijt.
- Minibag. Dient om andere vormen van asbestgebonden cement te verpakken zoals bloembakken, dakleien et cetera. De afmetingen zijn 1 m x 1,2 m en de inhoud is 150 liter.
Belangrijke aandachtspunten:
- Andere verpakkingsmaterialen worden in het recyclagepark niet aanvaard.
- Asbesthoudend materiaal dat niet verpakt is of niet op de juiste manier verpakt is, wordt geweigerd.
- Je moet het asbestafval thuis verpakken en niet in het recyclagepark. Koop daarom de asbestzakken op voorhand.
Optie 2: Door asbestophaler
Wanneer je grotere hoeveelheden asbesthoudend materiaal hebt, dan vraag je best een geregistreerde asbestophaling aan. De asbestophaler brengt het asbestafval naar een vergunde verwerkingsinstallatie.
Tip: Vraag altijd een kopie van het ondertekende identificatieformulier voor afvalstoffen. Zo kan je bewijzen dat je het asbest op een veilige manier liet vervoeren en storten.
Optie 3: Door erkend asbestverwijderaar
Wanneer je de asbesthoudende materialen door een erkend asbestspecialist hebt laten verwijderen, dan zal hij of zij ook instaan voor het correct afvoeren en verwerken van het asbestafval.
De asbestdeskundige is verplicht om de asbestverwerking te melden bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg of de WASO. Vraag ook hier naar een kopie van het ondertekende identificatieformulier voor afvalstoffen.
Neem je liever zelf geen risico’s om asbest te verwijderen? Dan kan je best een asbestverwijderingsbedrijf inschakelen. Zo breng je jouw eigen gezondheid niet in gevaar en ben je zeker dat de werken veilig en correct uitgevoerd worden. Asbestspecialisten hebben namelijk de nodige kennis en materialen om het proces veilig en correct te laten verlopen.
Zelf asbest (laten) verwijderen: vul het offerteformulier in en krijg advies op maat van specialisten
Wil je zelf asbest verwijderen? En wil je in contact komen met erkende asbestverwijderaars die je advies op maat geven?
Vul dan onderstaand offerteformulier in. Zo kom je in contact met asbestspecialisten uit jouw regio. Zij zullen je helpen de juiste keuzes te maken voor jouw situatie.
