Inhoud
Wat is de looplijn van een trap?
De looplijn (ook wel de klimlijn) van een trap is de denkbeeldige lijn die aangeeft welke route mensen volgen als ze een trap op- en af lopen. Dat betekent uiteraard niet dat iedereen de trap op exact dezelfde manier bewandelt: de looplijn is slechts een imaginaire indicatie van het meest logische traject.
Verband tussen looplijn en breedte van de trap
De looplijn loopt in theorie door het midden van de traptreden. De afstand tot de zijdes van de trap (de trapwangen en trapleuning) is idealiter constant over de hele looplijn. Zo duidt de looplijn het meest veilige en comfortabele pad aan.
Op een rechte steektrap volgt de looplijn vaak de volledige breedte van de traptreden. De looplijn is dus vrij wijd.
Op een draaiende trap, zoals een wentel- of spiltrap, is de looplijn smaller. De binnenkant van een draaiende trap bewandelen, is niet de veiligste of meest ergonomische optie. Op draaiende trappen ligt de ideale looplijn daarom aan de buitenkant van de trap.
Extra veiligheid? Kies een luie trap
Op een luie trap zijn de treden langer en minder hoog – en is de hellingshoek van de trap dus kleiner. Je legt op zo’n trap een kleinere verticale afstand af, terwijl de horizontale afstand langer wordt.
Eenvoudig gezegd: je passen zijn langer, maar je stapt minder hoog. Trappen met een lage hellingsgraad zijn over het algemeen veiliger en comfortabeler te belopen. Ze nemen doorgaans wel wat meer ruimte in.
Afmetingen
In theorie ligt de ingebeelde looplijn op de meeste trappen vrij centraal. In praktijk ligt de looplijn op trappen met een leuning op 1/3de van de trede. Is je trap bijvoorbeeld 90 centimeter breed? Dan ligt de looplijn op zo’n 30 centimeter van de zijkant van de trap en trapleuning.
Op een veilige trap is de looplijn gelijk op alle treden. Het betekent dus dat je steeds dezelfde afstand aanhoudt ten opzicht van de zijkant van de trap of de leuning.
Waarom is een ergonomische looplijn zo belangrijk en wat is een goedlopende trap?
Er zijn verschillende redenen waarom een ergonomische looplijn op een trap zo belangrijk is. Een ergonomische looplijn is niet enkel een kwestie van persoonlijke voorkeur, maar ook één van veiligheid. Je wil immers ongelukken voorkomen.
Er gelden verschillende specifieke voorschriften die bepalen waaraan trappen moet voldoen om als ‘veilig’ te worden bestempeld.
De optrede en aantrede en een veilige trap berekenen met de trapformule
De optrede van een trap is de hoogte van een trede van de trap. De aantrede is de diepte van de treden.
Een goede verhouding tussen de optrede en de aantrede zorgt voor een goed beloopbare trap omdat je een gelijkmatig ritme kan behouden. Het maakt de trap alvast veiliger.
De juiste verhouding tussen de optrede en aantrede kan berekend worden met de trapformule.
2 * Optrede (O) + Aantrede (A) = tussen de 57 en 63 centimeter
Volgens aanbevelingen die te vinden zijn in een artikel in het Handboek Toegankelijkheid Publieke Gebouwen moet de uitkomst van de trapformule tussen de 57 cm en 63 cm liggen. Klopt de verhouding? Dan is de trap in principe goed toegankelijk.
In datzelfde handboek vind je aanbevelingen voor de optrede (18 cm) en de aantrede (23 cm). Volgens de aanbevelingen uit dit handboek kom je uit op de volgende voorbeeldformule:
2 * 18 + 23 = 59 cm
Waarom zo belangrijk – en zeker voor kinderen, ouderen en minder mobiele personen?
Een goede looplijn op de trap is van essentieel belang voor de veiligheid van kinderen, ouderen en mensen met een beperkte mobiliteit.
1. Veiligheid
Kleine kinderen en ouderen lopen doorgaans een groter risico op ongelukken door hun fysieke kwetsbaarheid. Een goede en duidelijke looplijn kan enorm helpen om op een veilige manier de bovenste trede van de trap te bereiken. De kansen op uitglijden, struikelen of vallen wordt zo aanzienlijk verkleind.
2. Stabiliteit en balans
Kinderen zijn nog volop in ontwikkeling, terwijl ouderen moeite kunnen hebben met stabiliteit en balans. Een goede looplijn kan de stabiliteit en het evenwicht op de trap enorm bevorderen.
3. Verkleinde belasting op gewrichten
Ook komt het vaak voor dat ouderen en kinderen gevoelige gewrichten hebben. Een ergonomische looplijn die binnen de aanbevelingen valt kan heel wat belasting wegnemen.
Denk aan belasting van de heupen, knieën en enkels, die wordt geminimaliseerd.
4. Zelfstandigheid
Het behoud van zelfstandigheid is voor ouderen van essentieel belang. Een goede ergonomische looplijn ondersteunt het vermogen om zelfstandig de trap te gebruiken zonder hulp van anderen.
Extra toevoegingen voor een veilige looplijn
Er zijn verschillende manieren om de veiligheid van trappen te verbeteren, zoals het installeren van veiligheidsvoorzieningen. Die bieden niet enkel een goede ondersteuning bij het gebruik van de trap, maar verduidelijken ook waar de denkbeeldige looplijn ligt.
Bovendien resulteert dit in esthetische kenmerken die interessant voor je kunnen zijn.
1. Trapleuning
Een leuning biedt houvast aan de gebruiker en is dus een absolute must voor een veilige en comfortabele trap. De trapleuning moedigt mensen bovendien aan om de looplijn te bewandelen.
In moderne trapontwerpen wordt uit esthetische overwegingen steeds vaker gekozen voor het weglaten van de trapleuning. Het verkleint echter de toegankelijkheid van de trap.
Fan van moderne trapdesigns maar toch nood aan comfort – en op zoek naar een mooi compromis? Gebruik transparante balustrades uit glas of plexiglas.
2. Stootborden en dichte trap
In een open trap worden geen stootborden geplaatst. Stootborden overbruggen de verticale afstand tussen 2 treden en creëren zo vaak extra veiligheid.
Op een erg steile trap kan het weglaten van de stootborden juist voor extra veiligheid zorgen. Bespreek je wensen met een trapspecialist en schakel zijn of haar hulp in bij het ontwerpen van een stijlvolle maar veilige en comfortabele trap.
3. Trapneus of wel
Een trapneus of wel is het stukje van de aantrede dat uitsteekt over de optrede. Een tactische trapneus vergroot het oppervlak van de trede, wat zorgt voor extra ruimte voor de voeten en meer comfort tijdens het op- en afklimmen van de trap.
4. Antislip strips of ruwe traploper
Je kunt er voor kiezen om de trap te voorzien van een traploper die de looplijn van de trap duidelijk markeert. Kies wel voor een ruwer traptapijt: met een glad tapijt creëer je extra risico’s.
Je kunt hetzelfde effect bereiken met tactisch geplaatste trapmaantjes of antislip strips. Antislip strips verkleinen de kans op uitglijden aanzienlijk – zelfs op buitentrappen na een regen- of sneeuwbui.
Antislip strips en trapmaantjes zijn er in allerlei kleuren en uitvoeringen. Je kunt ze absoluut gebruiken om de uitstraling van je trap aan te scherpen.
4. Ledverlichting
Tot slot kun je ledverlichting op je trap plaatsen. Daarmee kun je de looplijn zelfs in het donker verduidelijken. Bovendien zorgt goede trapverlichting ook voor meer comfort: niet enkel de looplijn, maar ook de treden en trapleuning worden duidelijker zichtbaar dankzij extra belichting.
Trapverlichting voegt ook een vleugje karakter toe aan je trap. Je hebt keuze uit verschillende posities, verlichtingssoorten en kleuren.
Kies voor ledverlichting met bewegingssensoren om het energieverbruik van je trapverlichting te beperken én het gebruikscomfort te verhogen.
Meer weten? Win trapadvies in bij professionals
Trapspecialisten weten als geen ander hoe je een trap met een goede looplijn ontwerpt. Heb je nood aan meer informatie of vragen over de ergonomie van je nieuwe trap? Vul dan onderstaand formulier in.
Ontvang gratis vrijblijvend advies en offertes op maat. Zo ontvang je deskundig advies, vergelijk je tarieven van vakspecialisten, en kom je snel en eenvoudig in contact met ervaren trappenbouwers in je regio.