Zwam in huis: Hoe herkennen? Bestrijden + gevolgen

Welke zwammen in huis kan je aantreffen?

Naast schimmel kan ook de zwam in huis voorkomen. Zwammen lijken wat op paddenstoelen, zijn groter, en daardoor ook makkelijker herkenbaar dan schimmels. De zwam bestaat uit een vruchtlichaam met een herkenbare kleur, en voorziet zichzelf met schimmeldraden van voeding.

Deze soorten zwammen kun je in huis aantreffen:

Huiszwam herkennen?

Dit is een ronde of ellipsvormige zwam, met een licht tot donkerbruine tint. Vaak heeft de huiszwam dikke, witte randen.

Kelderzwam herkennen?

Deze zwam is gelijkaardig qua vorm, maar heeft lichtere randen en heeft een gele kleur.

Poriënzwam herkennen?

De poriënzwam lijkt enigszins op een witte schimmelwolk.

Waar en hoe kan je zwammen vinden?

Zwammen groeien op vochtige, donkere en warme plekken. Woningen in gebieden waar het grondwater hoog staat, lopen het grootste risico wegens optrekkend vocht en vochtige ruimtes.

Het is belangrijk om je woning periodiek na te kijken. Zwammen in kruipruimtes en kelders komen bijvoorbeeld vaak voor, maar kunnen lang onder de radar blijven.

Hoe herken je de verschillende soorten zwammen, en waar gedijen ze het best?

Huiszwam

Deze zwam geeft de voorkeur aan houten oppervlakken in huis. Loof- en naaldhout lopen het grootste risico. Ook oppervlakken die slechts deels of niet uit hout bestaan kunnen aangetast worden. De huiszwam is zeer herkenbaar met brede bruine vruchtlichamen met witte randen.

Huiszwammen kom je enkel binnenshuis tegen. Vandaar natuurlijk de naam. Om goed te gedijen hebben ze enkele vereisten:

• Een hoge luchtvochtigheid en weinig of geen ventilatie.
• Een temperatuur tussen de 3 en 26 graden celsius. Temperaturen tussen 18 en 22 graden zijn ideaal voor de huiszwam. Een te lage temperatuur remt de groei van de zwam. Een hogere temperatuur doet de zwam afsterven. Je treft de huiszwam dan ook minder aan in de zomer.
• Oppervlakken die (deels) uit vochtig hout bestaan, met een vochtigheid van 20 tot 30%.

Kelderzwam

De kelderzwam is het vochtige broertje van de huiszwam. Zoals gezegd is de kelderzwam iets lichter van kleur. Deze zwam is ook een stuk dunner, en heeft kleurloze schimmeldraden. Ook de kelderzwam geeft de voorkeur aan houten oppervlakken.

Hout dat aangetast is door de kelderzwam wordt donkerder, en kan zelfs zo zwart als houtskool worden. Aantasting door de kelderzwam wordt ook wel eens natrot genoemd. Net als de huiszwam heeft de kelderzwam enkele vereisten:

• Een hoge luchtvochtigheid gepaard met weinig of geen ventilatie.
• Een temperatuur tussen 3 en 35 graden.
• Oppervlakken die (deels) uit hout bestaan, met een vochtigheid van 50 tot 60%.

Poriënzwam

Ook de poriënzwam kan hout aantasten. Deze zwam heeft een wit tot grijzige kleur, maar je kunt ook gele en zelfs roze soortgenoten aantreffen. De schimmeldraden zijn doorgaans wit, en groeien onder het vruchtlichaam van de zwam. Dat vruchtlichaam is ongeveer 1 centimeter dik.

Net als de huis- en kelderzwam geeft de poriënzwam de voorkeur aan vochtige, slecht geventileerde en donkere ruimtes. Bij temperaturen boven de 23 graden kan de zwam zich razendsnel verspreiden.

Gevolgen voor huis en gezondheid

De aanwezigheid van zwammen heeft kwalijke gevolgen voor je woning en gezondheid.

Aantasting van de woning

Zwammen geven de voorkeur aan houten oppervlakken. Ze tasten echter ook oppervlakken aan die slechts gedeeltelijk uit hout bestaan. Ander materiaal loopt evengoed een risico.

Toch is het gevaar het grootst voor houten onderdelen van de woning. De schimmeldraden van de zwammen dringen door tot diep in het hout. Dat maakt dat de zwam ontzettend moeilijk te verwijderen is. Bij houtaantasting door huis-, kelder- of poriënzwam kan het nodig zijn om houten onderdelen van de woning te vervangen. Een duur en tijdrovend karwei.

Daarbij komt dat het vochtprobleem waar de zwam op teert ook schade met zich meebrengt. Aangetaste materialen worden week en poreus. Hout dat rot door het vocht, rot alleen maar sneller wanneer er ook zwammen op groeien.

Enkele vervelende gevolgen:

• Loskomende muurbekleding.
• Poreus voeg- en metselwerk.
• De zwam verspreidt een onaangename geur in huis.
• Aantasting van deuren en raamkozijnen.

Instorten van de woning

Een aangetast raamkozijn vervangen, is vervelend maar doenbaar. Wanneer de zwam zich aan dragende onderdelen hecht, loopt de bouwkundige constructie van de woning gevaar. Een aangetaste steunbalk kan het gewicht van de woning niet meer dragen.

Zo kan de woning letterlijk instorten. Het is daarom ontzettend belangrijk om het probleem zo snel mogelijk te bestrijden.

Gevolgen voor de gezondheid

Net als je woning loopt ook je gezondheid gevaar. Zwammen verspreiden microscopisch kleine schimmelsporen. Wanneer je die inademt, kun je ernstige luchtwegproblemen krijgen. Ook reacties zoals huidirritatie, hoofdpijn en vermoeidheid kunnen zich voordoen. Heb je onderliggende aandoeningen? Dan kunnen die verergeren.

De aanwezigheid van zwam in huis is nefast voor de gezondheid. Een belangrijke reden om zwam zo snel mogelijk uit je woning te weren.

Hoe zwam in huis voorkomen?

Hoe vermijd je de groei van zwammen?

• Houd de luchtvochtigheid binnen de perken. Overal in huis! Ventilatie is de beste manier om de luchtvochtigheid in toom te houden. Houd de luchtvochtigheid onder de 20%.
• Voldoende verlichting. Voorzie waar mogelijk goede lichtinval.
• Pak vochtproblemen aan. Elk soort vochtprobleem vereist een kordate en snelle aanpak. Van lekkages tot opstijgend vocht: laat een onderliggende vochtprobleem nooit aanslepen.
• Behandel houten onderdelen. Verduurzamingsmiddelen maken dat hout beter weerbaar is tegen vocht. Zo vermijd je aantasting door zwam.

De drie belangrijkste factoren die zwamgroei bevorderen zijn hout, vocht, en een gebrek aan ventilatie. Door die combinatie te vermijden, maak je het zwammen al een heel stuk moeilijker en moet je geen huiszwam bestrijden.

Hoeveel kost huiszwam bestrijden?

Tref je de zwam aan in een vroeg stadium? Dan zullen de kosten voor het bestrijden tussen de 2.500 en 3.000 euro liggen. Verder gevorderde zwamgroei aanpakken kost je al snel 6.000 tot 10.000 euro.

De herstellingskosten en omvang van het probleem zullen de prijs verder bepalen.

Kan je beroep doen op een verzekering bij beschadigingen?

Of de verzekering tussenkomt bij kosten door zwam in huis, is afhankelijk van verschillende factoren. De verzekeraar kijkt voornamelijk naar de oorzaak van de zwamgroei.

Kan de zwam groeien door een vochtprobleem waar jijzelf niets aan kon doen? Dan kun je doorgaans rekenen op een vergoeding voor herstelwerken. Gaat het om een vochtprobleem dat ontstaan is door nalatigheid? Dan kun je niet rekenen op een tussenkomst. Ook  bijeen vochtprobleem dat te lang onbehandeld bleef zal de verzekering  de kosten niet dekken.

Vraag steeds na bij de verzekeraar of je recht hebt op een tussenkomst. Zorg ook voor voldoende beeldmateriaal, en een lijst die de beschadigingen opsomt.

Zwam in huis: zelf bestrijden of laten doen?

Zwam in huis bestrijden laat je over aan een specialist. Ga niet zelf aan de slag met middelen uit de winkel. Een foute aanpak zorgt ervoor dat de zwammen zich via hun sporen verder over de woning verspreiden over de vochtige ruimtes. Enkel een expert kan die verspreiding tegengaan.

Tref je zwam aan in je woning? Dan contacteer je zo snel mogelijk een specialist. Vul onderstaand formulier in en ontvang gratis en vrijblijvende offertes van experts in jouw omgeving. Zo vind je snel en eenvoudig de meest voordelige oplossing voor jouw specifieke probleem.