Inhoud
Wat is een energieaudit van een huis of gebouw?
Een energieaudit of EAP (Energie Advies Procedure) is een energetische inspectie van je woning. Je laat zo’n audit in principe uitvoeren voor je aan een energetische renovatie begint.
Uit de audit blijkt hoe je woning energetisch gezien presteert. Je krijgt door de audit enerzijds een beeld van de energieprestaties van je woning. Anderzijds krijg je praktische tips om de energieprestaties van je woning te verbeteren door de audit.
Door deze energie audit weet je dus zeker dat jouw energetische renovatie een investering is waarmee je jouw energieverbruik doet dalen. Rekening houdend met de capaciteiten van je woning zorgt de audit of procedure dus voor een duidelijk overzicht van de nodige ingrepen en hun voordelen.
Je kunt kiezen voor een audit of procedure van de volledige woning, of een audit waarbij op specifieke aspecten van de woning wordt gefocust.
Voordelen van een audit voor gebouwen, bedrijven en woningen
Waarom zou je een energieaudit laten uitvoeren?
- Doelgericht verbouwen en renoveren. Met energieadvies op maat kun je gerichte energetische renovaties laten uitvoeren. De auditor kan je bijvoorbeeld adviseren over welke isolatiematerialen geschikt zijn voor jouw woning. Zo weet je zeker dat jouw investering loont!
- Daling energiekosten. Volg je de adviezen op? Dan kun je rekenen op een aanzienlijke daling van je energiefactuur.
- Hogere waarde. Een verbetering van de energieprestaties resulteert in een verbetering van de EPC waarde van je woning. Wanneer je een energiezuinige woning verkoopt of verhuurt, is die doorgaans meer waard dan een gelijkaardige woning met een slechtere EPC score.
Wie mag een energieaudit uitvoeren?
Een energieaudit wordt uitgevoerd door een energiedeskundige. De deskundige moet erkend zijn in het gewest waar de woning zich bevindt om de procedure te mogen uitvoeren. De vereisten in Vlaanderen zijn anders dan de vereisten in Brussel.
Brussel
In In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden energieaudits uitgevoerd door energieauditors die erkend worden door Leefmilieu Brussel. Bovenop een basisopleiding (vaak architect of ingenieur) volgen ze een theoretische en praktische opleiding rond energieaudits. De energieauditors moeten slagen voor een examen over de energieaudit, de EAP-regels (Energie Advies Procedures) en het gebruik van de relevante software.
Vlaanderen
In Vlaanderen worden energieaudits, maar ook energiestudies en -plannen, uitgevoerd door een energiedeskundige type B. Die wordt (vooraf) aanvaard door het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap.
De energiedeskundige moet:
- Een goede algemene kennis hebben van de bouwsector. Vaak volgden ze een opleiding tot ingenieur of architect.
- Erkend zijn door het gewest waar je woning ligt.
- Een specifieke opleiding volgen die georganiseerd werd door de gewestelijke overheid.
Kostprijs: Wat kost een energieaudit?
Voor een energieaudit van een gemiddelde woning mag je rekenen op een prijs van 200 tot (meer dan) 800 euro. Hoeveel je precies betaalt, is afhankelijk van een aantal factoren:
- Volume en oppervlakte van het gebouw.
- Complexiteit van het gebouw.
- Vraagprijs van de energiedeskundige.
Er zijn geen wettelijk bepaalde tarieven voor een energieaudit. Een energieaudit zo voordelig mogelijk uitvoeren, hiervoor kun je verschillende offertes vergelijken.
In verschillende gewesten kun je in aanmerking komen voor een premie.
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Iedereen komt in aanmerking voor de premie voor een Energieaudit, op voorwaarde dat de kosten voor de audit minstens 250 euro bedragen. Voor een eengezinswoning ontvang je een premie van 400 euro per gebouw. Voor een appartementsgebouw of niet-residentieel gebouw ontvang je een premie van 3.000 euro per gebouw.
- Waals Gewest. De premieaudit bedraagt in de basis 76 euro. Het basisbedrag wordt, naargelang je inkomen en de samenstelling van je gezin, vermenigvuldigd met 1 tot 6. De premie bedraagt dus maximaal 456 euro.
- Vlaanderen. Er is geen algemene premie voor energieaudits. Bepaalde doelgroepen komen in aanmerking voor een gratis energiescan.
Vind erkende energiedeskundigen in je regio
Mijn Energiescan: de (gratis) energieaudit voor particuliere woningen in Vlaanderen
Je kunt als huurder of eigenaar een energiescan aanvragen als jouw inkomen of het inkomen van je gezin lager is dan:
- 29.220 euro voor alleenstaanden
- 48.320 euro voor een alleenstaande met 1 persoon ten laste OF een alleenstaande met een handicap OF voor een koppel zonder personen ten laste
- Heb je (extra) personen ten laste? Dan mag je 4.430 euro per persoon ten laste toevoegen aan bovenstaande bedragen.
Je hoeft geen bewijsstukken toe te voegen aan je aanvraag: de controle van het (gezins)inkomen gebeurt automatisch.
Kom je niet in aanmerking? Dan kun je Mijn Energiescan aanvragen bij Fluvius of het OCMW.
Fluvius
Ben je gedomicilieerd in het Vlaamse Gewest en:
- Heb je een digitale meter met geactiveerde voorafbetalingsfunctie
- OF diende Fluvius een verzoek tot afsluiting in bij de Lokale Adviescommissie?
Dan heb je ook recht op Mijn Energiescan.
OCMW
Je kunt Mijn Energiescan tot slot ook aanvragen bij het OCMW of een Sociaal Huis. Zij schatten in of een energiescan nuttig kan zijn, en brengen je in contact met een energiescanbedrijf.
Kosten energiescan
Zijn geen van bovenstaande opties mogelijk? Dan kun je tegen betaling een Energiescan laten uitvoeren. Je mag rekenen op een prijs vanaf 200 à 300 euro.
Is een energieaudit verplicht?
Moet je een energieaudit laten uitvoeren?
Je bent particulier
In Vlaanderen is Energieaudit niet verplicht voor particuliere woningen. Het is een vrijblijvende inspectie, met vrijblijvende adviezen. Ook Mijn Energiescan is nooit verplicht.
Energieaudits voor gebouwen van grote, niet-energie-intensieve bedrijven en ondernemingen
Ligt het jaarlijks verbruik van een vestiging ligt tussen de 0,05 en 0,1 PJ? Dan gaat het om een niet-energie-intensieve onderneming waarvoor de Energieaudit verplicht kan zijn. Die verplichting komt vanuit de Vlaamse regering en is van kracht sinds april 2023.
De Energieaudit is verplicht wanneer:
- Er meer dan 250 mensen in het gebouw tewerkgesteld zijn.
- OF het bedrijf een jaaromzet van meer dan 50 miljoen euro en een jaarlijks balanstotaal van meer dan 43 miljoen euro heeft.
Grote ondernemingen moeten de energieaudit in principe om de vier jaar actualiseren. Om dit fiscaal attest te actualiseren, kunnen ze beroep doen op een erkende interne of externe energiedeskundige.
De rendabele maatregelen uit de energieaudit moeten uitgevoerd worden.
Ligt het jaarlijks finaal energieverbruik van de kmo onder de 0,02 PJ? Dan zijn er geen verplichtingen. Ligt het energieverbruik tussen de 0,02 en 0,05 PJ? Dan moet de kmo in het bezit zijn van een energiebalans. De kmo moet ook de zogenaamde no regret-maatregelen uitvoeren.
Grote energie-intensieve bedrijven en ondernemingen
Een vestiging van een onderneming of bedrijf wordt als energie-intensief beschouwd wanneer het jaarlijks finaal energieverbruik hoger ligt dan 0,1 PJ. Voor zulke vestigingen:
- Moet de onderneming een conform verklaar energieplan laten opstellen.
- Moet de onderneming onder bepaalde voorwaarden een energiestudie toevoegen aan de omgevingsvergunningaanvraag.
- Kunnen toetreden tot de vrijwillige energiebeleidsovereenkomsten (EBO’s) van de Vlaamse overheid.
One-stop-shop energieaudits
Vestigingen in de welzijns- en zorgsector (denk aan ziekenhuizen en woonzorgcentra) kunnen via de One-stop-shop alle verplichte en ondersteunde audits en certificaten aanvragen.
- Voor vestigingen zonder energiescan of energieaudit kan een gratis energieaudit aangevraagd worden.
- Vestigingen met een energiescan of energieaudit kunnen een (in bepaalde gevallen gratis) update aanvragen.
- Vestigingen kunnen een aparte ventilatie-audit aanvragen.
De huidige Vlaamse Regering heeft nog geen beslissing over de middelen voor de klimaatdoestellingen betreffende de gebouwen in de zorg- en welzijnssector. Tot die beslissing er is, kan het VIPA geen subsidies uitkeren voor energieaudits.
Energieaudit van onroerend erfgoed
Voor onroerend erfgoed (denk aan monumenten en archeologische sites) kun je een specifieke energieaudit aanvragen. Zo’n audit wordt uitgevoerd door een erfgoedspecialist. Die houdt rekening met de erfgoedwaarde van het gebouw.
EAP audit versus EPC keuring en energiescan
Een EAP of audit is niet hetzelfde als een EPC keuring of Energiescan. Wat zijn de belangrijkste verschillen?
| Energie audit EAP | EPC keuring | Energiescan |
|---|---|---|
| Vrijblijvend voor woningen. Wel verplicht voor grote ondernemingen en bedrijven (zie hierboven). | Verplicht bij verkoop en verhuur | Vrijblijvend |
| Vrijblijvende adviezen op maat voor particulieren met oog op het verbeteren van de energieprestaties van de woning. Voor grote ondernemingen zijn de adviezen wel bindend. | Vrijblijvende, algemene adviezen om verbeteringen door te voeren en zo de energieprestaties te verbeteren of om maatregelen te kunnen nemen. | De energiescan geeft vrijblijvend energieadvies per kamer en maakt een verslag op. Je ontvangt een spaarpakket ter waarde van 25 euro met bijvoorbeeld LED-lampen of een spaardouchekop. De energiescanner komt, indien nodig, een tweede keer langs om: – Kleine, energiebesparende maatregelen uit te voeren – Energiecontract te herbekijken. Overstappen naar meer voordelige leverancier indien mogelijk – Opties rond energetische renovatie te bespreken. |
| Kosten zijn fiscaal aftrekbaar. | Kosten zijn niet fiscaal aftrekbaar. | Gratis voor bepaalde doelgroepen, betalend voor anderen. |
| Uitgevoerd door erkende energiedeskundige type B | Uitgevoerd door erkende energiedeskundige type A | Aan te vragen via mijnenergiescan.vlaanderen.be, netbeheerder Fluvius, het OCMW of een Sociaal Huis |
Vind energiedeskundigen in je regio
Stappenplan laten uitvoeren Energieaudit
Hoe verloopt een energieaudit?
Stap 1: Voorbereiding op de Energieaudit
Voor de auditor langskomt, verzamel je een aantal gegevens.
- Bouwplannen. Schetsen van de woning en de precieze afmetingen in het bijzonder.
- Bewijsstukken renovaties. Technische documentatie, lastenboeken, en een energiefactuur van eventuele energetische renovatiewerken. Bijvoorbeeld technische informatie over het gebruikte materiaal voor isolatie.
- Technische documentatie over het verwarmingsinstallatie en eventueel ventilatiesysteem.
- Een energiefactuur en meetstaten.
Hoe meer technische informatie je kunt voorleggen, hoe vlotter de energieaudit verloopt en hoe accurater de resultaten.
Stap 2: De Energieaudit
De erkende energiedeskundige komt op plaatsbezoek. Hij of zij kijkt onder meer naar:
- De gebouwschil. Onder meer de aanwezige isolatie (het isolatiemateriaal, de dikte, …). De energiedeskundige kan met een warmtecamera op zoek gaan naar eventuele koudebruggen.
- De verwarmingsinstallatie. Zowel de centrale verwarmingsinstallatie als het warmwatersysteem. De energie efficiëntie is hierbij een belangrijke factor waar op gelet wordt zeker bij de verwarmingsinstallatie is dit heel belangrijk.
- De ventilatie. Er wordt een evaluatie gemaakt van de gebruikte ventilatiesystemen. Na deze evaluatie heb je een beter overzicht over wat er al goed is, en wat je beter nog wat aanpast.
- Het gebruik van de aanwezige warmte-installaties. Bijvoorbeeld of de thermostaat efficiënt en correct wordt gebruikt.
Verzeker dat de energiedeskundige toegang heeft tot het volledige gebouw. Zorg ervoor dat een eventuele zolder of kelder goed toegankelijk is. Plaatsen waar bijvoorbeeld de dikte van het isolatiemateriaal zichtbaar is, of waar de technische installaties staan, zijn bijzonder interessant voor de deskundige.
Stap 3: Software Energieaudit en rapport
Na het plaatsbezoek maakt de energiedeskundige gebruik van specifieke software. Hij of zij voert alle data in. Het programma berekent de resultaten. Aan de hand daarvan kan de deskundige zwakke punten in de woning vaststellen.
De resultaten van het onderzoek en bevindingen van de energiedeskundige vormen de basis van het energierapport.
Stap 4: Raadpleeg het energierapport (en volg de adviezen)
n het energierapport vind je heel wat informatie. Je vindt er eerst en vooral een beschrijving van de huidige situatie. De energiedeskundige maakt in het energierapport een overzicht met vaststellingen die hij of zij ter plekke deed.
Het tweede deel van het rapport in de audits bevat energieadvies op maat. Onder meer over…
- Thermische isolatie. Waar kun je de isolatie van de muren, vloeren, ramen, deuren of het dak verbeteren? Welk isolatiemateriaal gebruik je best?
- Verwarmingssysteem. Met welke maatregelen kun je de werking van het verwarmingssysteem verbeteren? Hoe kun je de verwarming van sanitair water energetisch optimaliseren?
- Ventilatiesysteem. Zou een (verbetering aan) het ventilatiesysteem de energiezuinigheid van het gebouw verhogen?
De woning krijgt ook een label (A tot E), en de energiedeskundige maakt een voorstelling van verbeteringen in het label als je de adviezen opvolgt. Eventueel voegt de auditor nog enkele persoonlijke opmerkingen toe.
Meer weten over een energieaudit? Ontvang gratis vrijblijvend advies en offertes op maat
Wil je energieadvies op maat? Vul dan snel onderstaand formulier in! Je ontvangt gratis vrijblijvende offertes en info van 1 of meer energiedeskundigen in jouw omgeving.