Inhoud
Wat is zandstralen?
Zandstralen (ook wel gritstralen) is een techniek waarbij een specialist kleine gritkorrels (of andere korrels) onder hoge druk tegen een voorwerp of oppervlak spuit. De hoge snelheid en ruwe textuur zorgen ervoor dat het oppervlak schoon geschuurd wordt.
Met zandstralen kun je harde oppervlakken (zoals harde baksteen, staal en metaal) snel en efficiënt reinigen. Zo kun je lak verwijderen van meubels, roest of verf verwijderen van metalen oppervlakken, of een oude verweerde trap weer glad maken.
Werkwijze met zandstraalpistool
Zandstralen kan op heel wat verschillende manieren. De specialist kan gebruik maken van metallische korrels of non-metallische materialen zoals verpulverde kokosnootschalen of glasparels. Echt zand (kwartszand) mag echter niet gebruikt worden wegens de gezondheidsrisico’s.
Het zandstralen kan ter plekke gebeuren (bijvoorbeeld bij een gevelreiniging) maar ook in speciale straalcabines.
Nadelen zandstralen
Zandstralen is een ruige, agressieve techniek. Kleine details gaan verloren, en er is een groter risico op schade, vervorming en aantasting. Voor sommige ondergronden, zoals zachte soorten hout, is zandstralen bovendien helemaal niet geschikt.

Wat is luchtgommen?
Luchtgommen is vergelijkbaar met zandstralen. Het is een mildere techniek, waarvoor voornamelijk keramische korrels worden gebruikt.
Bij het luchtgommen wordt een veel lagere druk gebruikt dan bij zandstralen. De gebruikte korrels zijn ook zachter, en de specialist gaat nauwkeuriger en voorzichtiger te werk.
Luchtgommen is de betere optie voor:
- Gevoelige materialen, zoals houten vloeren en trappen
- Voorwerpen en oppervlakken met fijne details, zoals antieke houten meubels
- Het verwijderen van dunne verf- of vernislagen (zonder het onderliggend oppervlak te beschadigen)
Werkwijze met luchtgomtoestel
Een vakman zal voor het luchtgommen eerst de ruimte inspecteren en indien nodig deuren en ruimtes afplakken. Er komt vaak heel wat stof vrij tijdens het luchtgommen: oude verf-, lak- of vernislagen en vuiligheid.
Vervolgens stelt de specialist het luchtgompistool in. Daarbij houdt die rekening met de oppervlakte en kwetsbaarheid van het oppervlak of voorwerp. Hoe kwetsbaarder, hoe zachter de straal.
Vervolgens spuit de specialist de korrels tegen het oppervlak. Dat gebeurt met een licht draaiende beweging. De specialist bewaart voldoende afstand tussen het luchtgompistool en het oppervlak of voorwerp. Ook de hoek is belangrijk.
Laat je een losstaand voorwerp (zoals een meubel) luchtgommen? Dan kan de specialist het meenemen naar diens atelier.
Nadelen luchtgommen
Luchtgommen is een mildere techniek, maar daarom ook arbeidsintensiever. De aanpak vergt veel precisie, wat leidt tot hogere kosten. Voor sommige soorten aantasting – zoals zware corrosie of dikke, aangekoekte verf- of laklagen, kan luchtgommen soms niet volstaan.

Zandstralen of luchtgommen: de belangrijkste verschillen
Wat is nu precies het verschil tussen zandstralen en luchtgommen? We bespreken de verschillen tussen de 2 technieken op vlak van:
- Intensiteit en risico op schade
- Geschikte ondergrond en toepassingen
- Resultaat en afwerkingsmogelijkheden
- Prijs en bijkomende kosten
1. Intensiteit en risico op beschadiging
Zandstralen is een ruigere techniek, met een groter risico op beschadiging. Luchtgommen is milder, met een miniem risico op schade of vervorming van het oppervlak.
Gaat het om fijne objecten waar kleine details bewaard moeten worden? Dan is luchtgommen doorgaans de betere optie. Gaat het om een robuuster oppervlak en wil je zware vervuiling of een dikke laag vernis, lak of roest verwijderen? Dan kies je eerder voor zandstralen.
2. Geschikte ondergrond
Je kunt niet elk soort ondergrond zandstralen. Zelfs luchtgommen is voor sommige ondergronden te ruw. Een overzicht met mogelijkheden:
| Ondergrond | Zandstralen | Luchtgommen | Kadering |
|---|---|---|---|
| Hardhout (bv eiken) | Minder geschikt | Ja | Hardhout laat je bij voorkeur luchtgommen. Bij ernstige vervuiling of slijtage kunnen luchtgommen onder hogere druk of zandstralen een optie zijn. Fijne details gaan dan mogelijks wel verloren. |
| Zacht hout (bv grenen) | Niet geschikt | Ja | Zacht hout is gevoelig en niet bestand tegen zandstralen. Luchtgommen onder lage druk en met fijne korrel is de beste optie om vezelschade te voorkomen. |
| Baksteen | Minder geschikt | Ja | Luchtgommen is de aanbevolen techniek. Zandstralen kan baksteen verzwakken. |
| Beton | Ja | Ja | Kies voor zandstralen bij zware vervuiling of voor het verwijderen van dikke afwerkingslagen en coatings. Kies luchtgommen voor een lichte reiniging of wanneer het oppervlak intact moet blijven. |
| Harde natuursteen (bv blauwe hardsteen) | Minder geschikt | Ja | Luchtgommen is de beste optie voor het behoud van de natuurlijke uitstraling van natuursteen. Bij zandstralen kan het materiaal zijn glans verliezen. Polijsten kan een oplossing zijn om gezandstraald natuursteen weer te doen glanzen. |
| Zachte natuursteen (bv zandsteen) | Niet geschikt | Beperkt geschikt | Zachte natuursteen is kwetsbaar en niet geschikt voor zandstralen. Luchtgommen onder lage druk is geschikt als laatste redmiddel bij zware vervuiling. . |
| IJzer en staal | Ja | Ja | Zandstralen wordt vaak toegepast voor het verwijderen van roest en lak. Voor smalle of decoratieve elementen biedt luchtgommen een minder invasief alternatief. |
| Aluminium | Minder geschikt | Ja | Luchtgommen is de betere optie. Zandstralen kan het aluminium beschadigen en vervormen. |
| Gietijzer | Ja | Minder geschikt | Voor zware aantasting door roest is zandstralen geschikt. Voor fijne en decoratieve elementen of lichte aantasting is luchtgommen de betere optie. |
| Tegels en keramiek | Beperkt geschikt | Beperkt geschikt | Beide technieken kunnen glazuur beschadigen. Andere, zachtere reinigingsmethodes zijn aangeraden. |
| Glas | Niet geschikt | Niet geschikt | Glazen oppervlakken kun je niet zandstralen of luchtgommen. |
| Historische gevels | Niet geschikt (verboden) | Ja | In België is het zandstralen van historische gevels in de regel niet toegestaan. |
Mag ik een houten trap zandstralen?
Is het zandstralen van houten oppervlakken dan helemaal niet mogelijk? Jawel – maar met risico’s. Voor het renoveren van een houten trap kan zandstralen de juiste oplossing zijn voor:
- Zware slijtage
- Dikke verf-, lak- of vernislagen
- Eenvoudige trapontwerpen zonder fijne details
- Trappen uit dik, massief hout
3. Resultaat en mogelijkheden voor afwerking
Laat je een gevel, trap of ander oppervlak zandstralen? Dan bekom je een ruw oppervlak. Afhankelijk van het materiaal kan het oppervlak ook poreuzer zijn. Fijne details gaan tijdens het zandstralen meestal verloren.
Na het zandstralen kun je het oppervlak afwerken, bijvoorbeeld met (poeder)lak, verf of een coating. Een extra behandeling kan nodig zijn. Voor veel geveltypes (zoals baksteen) is het aangeraden om een impregneermiddel aan te brengen. Voor het verven, vernissen of lakken breng je best een primer aan, zeker op metalen objecten.
Luchtgommen resulteert in een zacht, egaal oppervlak. Fijne details en texturen blijven (doorgaans volledig) behouden, alsook de originele uitstraling van het object.
Een afwerkingslaag of nabehandeling is niet altijd nodig. Afhankelijk van het oppervlak kun je na het luchtgommen een laag vernis, olie, verf of een beschermende coating aanbrengen.
4. Prijsverschil
Zandstralen is een ruwere techniek, waarbij de specialist minder voorzichtig of nauwkeurig te werk moet gaan. Over het algemeen ligt de prijs per vierkante meter dan ook lager.
Herstellingen van eventuele beschadiging en een nabehandeling van het oppervlak kunnen voor extra kosten zorgen.
Luchtgommen is arbeidsintensiever, en daarom gemiddeld duurder dan zandstralen. Het risico op schade en vervorming is echter aanzienlijk kleiner, waardoor er achteraf meestal geen (grote) extra kosten zijn.

Prijs: Wat kost zandstralen of luchtgommen per m2 in 2025-2026?
Hoeveel kost het om iets te laten zandstralen of luchtgommen? Een overzicht met richtprijzen:
| Techniek | Prijstoelichting | Richtprijs |
|---|---|---|
| Zandstralen | Zandstralen verloopt vrij snel en vergt weinig precisie. Mogelijke extra kost voor nabehandeling en herstellingen. | € 15 – 35 per vierkante meter |
| Luchtgommen | Luchtgommen is arbeidsintensiever en vergt veel precisie. | € 25 – 60 per vierkante meter |
| Objecten (bv deur, meubel, trap) en kleine oppervlakken | Prijzen zijn sterk afhankelijk van de complexiteit, vervuilingsgraad en aanwezigheid van kleine details. | € 250 – 500 per object |
Bovenstaande prijzen zijn indicatief voor de Belgische markt anno 2025-2026. De exacte prijs voor een project hangt sterk af van heel wat variabele factoren. Denk aan de staat van het oppervlak, maar ook aan het tarief van de vakspecialist.
Via het offerteformulier onderaan deze pagina deel je jouw aanvraag met erkende vakspecialisten. Je ontvangt gratis advies en offertes op maat voor jouw project.
Prijsbepalende factoren
Hoeveel het exact kost om een oppervlak of voorwerp te laten luchtgommen of zandstralen, hangt af van verschillende factoren.
- Ondergrond. Je kunt heel wat verschillende materialen laten zandstralen of luchtgommen. Er zijn belangrijke verschillen in druk, korrelgrootte en techniek die de prijs voor een correcte aanpak beïnvloeden.
- Vervuilingsgraad of dikte te verwijderen laag. Hoe vuiler het oppervlak is, hoe meer roest of hoe dikker de verf-, lak- of vernislaag (of hoe groter het aantal lagen), hoe meer werk, en hoe hoger de kosten.
- Oppervlak. Voor grote projecten kan de prijs per vierkante meter aan de lage kant liggen, terwijl het luchtgommen of zandstralen van kleinere objecten of beperkte oppervlakken vaak duurder is.
- Complexiteit. Hoe lastiger de klus, hoe hoger de kosten. Denk aan moeilijk bereikbare of hoge gevels, en de aanwezigheid van kleine details of hoekjes en kiertjes.
Toepassingen: welke techniek past bij uw project?
Luchtgommen of zandstralen? Welke techniek je best kiest, hangt af van de ondergrond, de vervuilingsgraad en de aanwezigheid van fijne details. We bespreken de meest voorkomende projecten en welke techniek je best kiest:
1. Traprenovatie
Voor traprenovaties kiest men meestal voor luchtgommen, zeker als het om een houten trap gaat. Met luchtgommen worden de vorm, treden en kleine details op de trap behouden. Oude lagen verf, lak of vernis worden nauwkeurig verwijderd.
Zandstralen is een optie, maar enkel bij:
- Massief houten of metalen trappen
- Trappen met weinig details en een eenvoudige vorm
- Het verwijderen van dikke lagen verf, lak of vernis
- Het wegwerken van zware slijtage
2. Deuren, ramen en kozijnen
Voor het reinigen en gladschuren van deuren, ramen en kozijnen kiest men nagenoeg altijd voor luchtgommen. Met luchtgommen kun je vervuiling of oude afwerkingslagen verwijderen met behoud van de profilering. Omdat het gaat om fijnere elementen is zandstralen niet aangeraden: er is een groot risico op vervorming en schade – ook voor metalen, ijzeren of aluminium elementen.
3. Houten vloeren en parket
Houten vloeren behandel je steevast met luchtgommen. Gaat het om fineerparket? Dan is luchtgommen minder geschikt: de dunne toplaag kan dan volledig wegslijten, waardoor de onderste kern (vaak een houtvezelplaat) bloot komt te liggen. Laminaatvloeren beschikken over een kunststof toplaag met houtlook (en vaak zelfs een realistische houtstructuur): ook die kun je niet luchtgommen.
Parket uit massief hout kun je luchtgommen om:
- Slijtage en slijtplekken weg te werken
- Oude vernis-, lak- of verflagen te verwijderen

4. Meubels
Ook meubels kun je efficiënt en voordelig opknappen met luchtgommen.
Fineerhouten meubels kun je echter niet luchtgommen: schuren kan eventueel manueel, maar let op de dikte van de toplaag. Ook meubels uit verlijmde houten platen (plakhout) kun je niet luchtgommen.
5. Gevels
Harde gevels kun je eventueel zandstralen, maar in de praktijk kiest men meestal voor luchtgommen.
Voor zware vervuiling of dikke verflagen op harde ondergronden (zoals harde klinkerstenen of prefab, industrieel of architectonisch beton) is zandstralen wél geschikt – maar onder voorwaarden. De gevel moet niet-poreus en structureel in orde zijn. De specialist moet de juiste druk gebruiken, en een geschikt straalmiddel gebruiken.
Na het zandstralen wordt de gevel doorgaans geïmpregneerd.
Oude gevels en erfgoed
Voor erfgoed, oude gevels en gevels met fijne details is luchtgommen de enige optie.
6. Graffiti verwijderen
Hoe je graffiti verwijdert, hangt af van de ondergrond.
Luchtgommen is geschikt voor:
- Baksteen
- Beton
- Natuursteen (onder lage druk)
- Hardhout
Voor hardere ondergronden kan zandstralen de betere optie zijn.
Welke techniek het beste resultaat verzorgt, hangt echter af van verschillende factoren. Denk aan het soort graffiti, maar ook hoe lang de graffiti al op de gevel zit. Oudere graffiti kan zich aan de ondergrond hechten, waardoor een agressievere zandstraaltechniek soms alsnog de enige remedie blijkt te zijn. Win advies in bij vakspecialisten via het offerteformulier onderaan deze pagina.
7. Roest verwijderen
Zware corrosie en roest op stalen constructies behandel je bij voorkeur met zandstralen. Lichte roestaantasting en dunne of decoratieve metalen elementen behandel je beter met een luchtgomtoestel.
8. Verf, lak of vernis verwijderen
Welke techniek je best gebruikt voor het verwijderen van verf, vernis of lak, hangt af van de dikte van de laag en de ondergrond. Meestal kiest men voor luchtgommen.
Zandstralen is geschikt voor dikke verf-, lak- of vernislagen, en harde, robuuste ondergronden met weinig details.
9. Verschillende materialen
Welke methode kies je voor hout, steen en metaal?
Hout
Luchtgommen krijgt de absolute voorkeur voor het behandelen van houten oppervlakken, zoals meubels, vloeren, trappen en balken.
Enkel voor hardhout wordt wel eens een uitzondering gemaakt, bijvoorbeeld bij zware slijtage of dikke lak- of andere lagen. Toch krijgt luchtgommen ook voor hardhout de voorkeur.
Steen
Poreus gesteente en structurele stenen elementen worden meestal met een luchtgomtoestel behandeld. Hard, niet-poreus gesteente kan met zandstralen behandeld worden.
Gepolijste oppervlakken (zoals een natuurstenen aanrechtblad) en dakpannen behandel je beter met een andere methode. Zowel zandstralen als luchtgommen worden daar beperkt toegepast.
Metaal
Zandstralen is geschikt voor:
- Stevige stalen en ijzeren constructies
- Het verwijderen van dikke roestlagen
- Het voorbereiden van metalen oppervlakken op een nieuwe coating of lakpoederlaag
Luchtgommen is de betere optie voor:
- Auto’s en auto-onderdelen
- Kiertjes en moeilijk bereikbare delen
- Fijne details
- Smalle constructie-elementen
- Aluminium

Zelf zandstralen of luchtgommen, of een vakman inschakelen?
Kun je zelf luchtgommen of zandstralen? Absoluut. Wie een luchtgomtoestel of zandstraalpistool in huis haalt (alsook de juiste beschermingskledij en korrels) kan zelf aan de slag gaan.
Toch kiezen de meeste mensen voor een professional. Logisch ook:
- Juiste techniek: luchtgommen of zandstralen. Soms is luchtgommen de betere methode, soms is zandstralen de perfecte oplossing. Een specialist analyseert de situatie en selecteert de meest geschikte aanpak.
- Technisch correcte oplossing. Het juiste toestel resulteert niet automatisch in de ideale aanpak. De korrelgrootte, het korrelmateriaal en de juiste druk gebruiken, vergt inzicht en kennis van zaken.
- Schade, vervorming en aantasting vermijden. Een professional behoudt het behandelde oppervlak in de originele staat. Er is een miniem risico op schade en vervorming: een nauwkeurige aanpak maakt alle verschil.
Daarbij komt natuurlijk ook dat zandstralen en luchtgommen tijd en energie kosten. Een expert inschakelen ligt in de meeste gevallen dan ook voor de hand.
Veelgestelde vragen
Kun je binnen blijven tijdens de behandeling?
Hoe lang duurt het?
Wat zijn andere, zachtere technieken?
Heb je een vergunning nodig voor het behandelen van je gevel?
Zijn de korrels en het stof dat vrijkomt schadelijk voor de gezondheid of het milieu?
Zandstralen of luchtgommen laten uitvoeren? Vergelijk gratis offertes
Op zoek naar een expert in zandstralen en luchtgommen? Wil je weten welke techniek je best gebruikt voor jouw project? Of ben je benieuwd naar de kosten voor het inschakelen van een expert? Vul dan onderstaand formulier in en deel je aanvraag snel en eenvoudig met erkende vakspecialisten.
Ontvangt gratis en volledig vrijblijvende offertes op maat en deskundig advies.